W obronie pacjentów
JANKOWSKA Halina (1890-1944), psychiatra, pełniła funkcję skarbnika PTP, ordynator w Zakładzie dla Umysłowo Chorych w Tworkach, adiunkt Kliniki Psychiatrycznej USB w Wilnie, ordynator w Szpitalu św. Jana Bożego w Warszawie, wykładała w Instytucie Pedagogiki Specjalnej; organizowała opiekę rodzinną nad psychicznie chorymi; podczas okupacji czynna w służbie sanitarnej ZWZ-AK, ukrywała Żydów uciekających z getta; zginęła w Powstaniu Warszawskim z chorymi i siostrami szarytkami pod gruzami zbombardowanego i podpalonego szpitala św. Jana Bożego1.
Czytaj więcej: Dominik M., Dr Halina Jankowska. Przegl. Lek. 1967; 24(1): 229-236, Jaroszewski Z., O życiu i śmierci dr Haliny Jankowskiej (w 25 rocznicę śmierci). Psychiat. Pol. 1969; 3(6):625-636. Jaroszewski Z., Życie..... oddać za wartość, która życie przewyższa - doktor Halina Jankowska (1892-1944) Post. Psych. Neurol., 1998, 7: 455-465, Kulikowska A. Wspomnienie o dr Halinie Jankowskiej. Psychiat. Pol. 1970; 4(6): 705-710. Nasierowski T., Zagłada osób z zaburzeniami psychicznymi w okupowanej Polsce. Początek ludobójstwa. Wydawnictwo Neriton, Warszawa 2008, s. 184-185. Fot.: Instytut Psychiatrii i Neurologii, ZZP, Sekcja Historii Psychiatrii Polskiej; Teczka osobowa: H.Jankowska
MIKULSKI Karol (1901-1940), psychiatra i neurolog, członek PTP, asystent Kliniki Psychiatrycznej UW, następnie prymariusz - zastępca dyrektora Państwowego Szpitala dla Psychicznie i Nerwowo Chorych w Gostyninie, porucznik rez., uczestnik wojny obronnej 1939 r., w radzieckiej niewoli, zbiegł z transportu do obozu w Kozielsku i powrócił do Gostynina; popełnił samobójstwo odmawiając wykonania wydanego przez Niemców rozkazu selekcji chorych do egzekucji1.
Czytaj więcej: Chmieleńska I., Dramatyczna śmierć lekarza. Głos Gostyniński, 2005, 1: 7. Kulikowska A., Okupacyjne wspomnienia ze Szpitala Psychiatrycznego w Gostyninie, Przegl. Lek. 1977; 1: 212-213. Nasierowski T., Zagłada osób z zaburzeniami psychicznymi w okupowanej Polsce. Początek ludobójstwa. Warszawa 2008. s. 50, 52, 99-100. Izabella Galicka, Służyć innym – aż do końca. O moim ojcu, zapomnianym bohaterze, „Na poważnie" nr 5–6/2012, s. 34–36. Biogram w Wikipedii. Fot. ze zbiorów córki Izabeli Galickiej.
Oglądaj: „Śmierć psychiatry. Eugenika i totalitaryzm" (reż. Amelia Łukasiak i Sławomir Małoicki, scen. Magdalena Gawin), 2012
1 za: Stanisław Ilnicki, Straty wśród psychiatrów polskich podczas II wojny światowej. [w:] Zagłada chorych psychicznie. Pamięć i historia. Tadeusz Nasierowski, Grażyna Herczyńska, Dariusz Maciej Myszka (red. naukowa). Eneteia, Warszawa 2012, s.167-208.